ارزیابی تبادلات گازی برگ گیاه ذرت به‌هنگام استفاده از کود زیستی میکوریز تحت شرایط تنش خشکی

به منظور مطالعه اثر قارچ میکوریز آربوسکولار بر فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، تعرق و دمای برگ گیاه ذرت، دو آزمایش مزرعه‌ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم‌آباد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان در سال‌های 91-1390 انجام شد. هر آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آبیاری در سه سطح، بدون تنش، تنش متوسط و تنش شدید به ترتیب بر اساس 70، 50 و 30 درصد ظرفیت مزرعه به عنوان کرت اصلی اعمال شد.کود زیستی میکوریز (Glomus intraradices) در دو سطح صفر و 100 کیلوگرم در هکتار به عنوان کرت فرعی به‌کار برده شد. کود فسفره سوپرفسفات تریپل در سه سطح صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار به عنوان کرت فرعی مصرف شد. نتایج تجزیه مرکب نشان داد، کاربرد کود زیستی میکوریز و رژیم‌های متفاوت آبیاری، تأثیر معنی‌داری بر صفات اندازه‌گیری شده داشتند. این همزیستی موجب بهبود فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، تعرق و دمای برگ به‌ترتیب به میزان، 20، 3/3، 2/9 و 2/4 درصد شد. فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای و تعرق با افزایش تنش خشکی کاهش یافتند، درصورتی‌که دمای برگ افزایش نشان داد. کاربرد سطوح مختلف کود فسفره به طور معنی‌داری بر فتوسنتز تأثیر داشت. صفات اندازه‌گیری شده در گیاهان میکوریزایی نسبت به گیاهان غیرمیکوریزایی برتری نشان دادند. چنین افزایشی ممکن است از طریق افزایش جذب عناصر غذایی، توسعه سیستم ریشه‌ای و یا بالا بردن وضعیت آبی گیاه صورت گرفته باشد.